آیا قدرت خرید نفت همپای بهای آن افزایش یافته؟
احمد علوی*
افزایش شدید بهای نفت در بازارهای جهانی موجب شده تا گزارشهای مربوط به مسائل بازار نفت توجه بسیاری را به خود جلب نماید. چرايی افزایش بهای نفت و همچنین پیامدهای این افزایش بر تحولات اقتصادی جهان اینک به مباحثه گستردهای در میان اقتصاددانها، سیاستمداران و نهادهای پژوهشی دامن زده است. نفت فيزيکی يعنی نفتخام تا زمانی که در مرحله عمليات بالا دستی(شامل اکتشاف، استخراج و بهرهبرداری) است و هنوز به بازار عرضه و تقاضا وارد نشده جزء مواد خام به شمار آمده و بخصوص در مرحله تعيين هزينهها و قیمت تمام شده چون ديگر مواد خام تلقی ميشود. ورود اين ماده خام به بازار بهدليل کاربرد ويژه آن در اقتصاد ويژگيهای اقتصادی خاصی را به آن تحميل ميکند که بدون شناخت اين ويژگيهاي اقتصادی امکان ارزيابی قانعکننده از تشکيل قيمت در بازار نفت و اثرات اقتصادی آن امكانپذير نيست.