تجربیاتی از 4 سال عضویت در شورای کارگری و کارمندی در هلند
مبارزه ات کارگران و زحمتکشان جهان برای بدست آوردن حقوق خویش قدمتی تاریخی دارد. اما در اکثر نقاط جهان هنوز کارگران و زحمتکشان مورد استثمار قرار میکیرند. با کمال تأسف نیروها و احزاب چپ ایرانی در این رابطه همیشه دچار چپ روی در گذشته و راست روی در زمان کنونی بودهاند. دیروز به کمتر از دیکتاتوری پرولتاریا راضی نبودند و حال تمام عیار سیتم غیر انسانی امپریالیسم را بدون هیچ قید وشرطی میپذيرند و فکر میکنند که تنها راه نجات کارگران و مردم ایران پیوستن به بازار جهانی است، بدون اینکه شرایط واقعی و عادلانه آن در ایران و جهان مهیا شود. در بعضی از کشورها جهان بخصوص دراکثر کشورهای آسیائی قوانین مدون در رابطه با کار و کارگر وجود ندارد و یا اگر قانونی وجود دارد متعلق به یک قرن پیش میباشد. حمایت از کارگران و تمام افرادی که برای دولت و یا مرکز تولیدی و صنعتی دولتی و یا غیر دولتی کار میکنند وجود ندارد. در کشور ما متاسفانه قانون کار مانند خیلی دیگر از قوانین ارتجاعی و مانند قوانین حقوق شهروندی به 1400 سال پیش بر میگردد. به خاطر قدرت زیاد بازار سنتی در تصمیم گیرهای مهم اقتصادی، درهای کشور به روی کالاهای وارداتی سود آور که امتیاز آنها در دست آقا زادگان میباشد، باعث گردیده است که کارکران و تمام قشرهای مزد بگیر و کارمند به خاطر امکان کم شغلی در جامعه تحت شدیدترین استثمار قرار گیرند. در طول حاکمیت جمهوری اسلامی که بیش از دو دهه از آن میگذرد، روشنفکران ما از چپ تا ملی و لیبرال به صورت کپی از مسائل مبارزات کارکری غرب در جهت حمایت از حقوق کارکران ایران استفاده کرده اند. اگر همه آنان را در کنار هم قرار دهید، فقط یک مشت شعر و شعار بیشتر نمی باشند. در دنیا کنونی دیکر جای برای شعر و شعار وجود ندارد. همه ما باید در مسیری حرکت کنیم که دیگران آن مسیر را طی نموده اند. مسیری که تمام سنگلاخ های آن بر داشته شده است. اگر چه اروپای غربی مدینه فاضله نمیباشد ولی به خاطر ترس از نفوذ کمونیست در زمان شوروی سابق در رابطه با مسائل کارگری و کارمندی و سندیکا های کارگری بالا ترین دستاورد را دارد و در این رابطه پیشرفت های چشم گیری داشته است. سندیکاهای در این کشور ها از قدرت خوبی برخوردار میباشند. احزاب در کار سندیکا ها برای اهداف سیاسی خود استفاده نمیکنند ولی در جهت تقویت آنان به هر اقدامی دست میزنند. آنان سعی نموده اند که مبارزات کارگری و کارمندی را قانونمند نمایند. در شرایط سخت اقتصادی سندیکا ها سعی نموده اند که در جهت به دست آوردن حقوق مزد بگیران کام به کام به جلو بروند و در جهت به دست آوردن حقوق کارکران تلاش نمایند. در این مسیر آنان به شعر و شعار بسنده نکرده اند بلکه تلاش آن بیشتر در جهت قانونی کردن حق و حقوق مزدبگیران بوده است. کارفرمایان در مقابل حرکت اصولی و متحد مزدبگیران چارهای جز تسلیم شدن نداشته اند. سندیکاهای مختلف کارگری و کارمندی اگر چه از لحاظ سیاسی و عقیدتی با هم اختلاف دارند اما درمورد حقوق و مزایای کارگری و کارمندی بیش از 90 در صد با هم هم نظر میباشند. حال با مقدمه بالا سعی خواهم نمود که تجربه بیش از 4 سال خویش به عنوان عضو شورای کارمندی و کارگری سازمان پناهندگان هلند را روی کاغذ بیاورم تا حداقل فرق بین یک مبارزه واقعی با یک مبارزه احساسی مشخص شود. در هلند پس تلاش فراوان و منسجم کارگران و حامیان آنان مبارزه بصورت مشخص و قانو نمند به پیش میرود. در رابطه با حق و حقوق کارگران و مزدبگیران کتاب های مختلفی وجود دارد که در رابطه با اختلافات بین کارگر و صاحب کار از آنان زمانی که اختلافی بوجود آید مورد استفاده مرجع قضائی قرار میگیرد. در این میان دو کتاب مهم وجود داردد که هر سال با توجه به مذاکرات دولت و سندیکای کارگری به خاطر عوض شدن بعضی از قوانین آن تجدید چاپ میشود. در واقع شوراها کارگری از آنها کتاب ها به عنوان کتاب مرجع و انجیل کارگری نام میبرند. دو کتاب مهم عبارتند از: 1. اینزیختINZICHT)) که معنی فارسی آن اشراف میباشد. کتاب INZICHT)) هر سال چاپ جدید آن وارد بازار میشود. هر سال بین رئیس دولت و نمایندگان سندیکاهای کارگری جلساتی برگزار و در رابطه با مسائل مهم با هم به توافق میرسند. در این کتاب در درجه اول سعی شده است که قوانین کار را شرح و در پایان با آوردن مثالهای عملی که در محیط های کارکری اتفاق می افتد شرح و توضیح دهد تا هم کارگر و هم کارفرما خوب بدانند که منظور و مفهموم قانون چیست. و هر کس نتواند در جهت منافع خود تفصیلی از آن داشته باشد. هر عضو شورا و کارفرما خودرا مقید میکند که هر کار و عملی را که میخواهد انجام دهد مبتنی به کتاب قانون کارباشد که از نظر قانونی مورد تأئید میباشد. کار فرما موظف است که هر عضو شورا را با فرستادن در کلاس های آموزشی آنها را در جهت فهم این قوانین یاری نمايد و خرج تمام این آموزشها را پرداخت نماید. در پایان این آموزش یک جلد از کتاب INZICHT)) را خریداری و تقدیم آنان میکند. در این کتاب که 296 صفحه دارد تمام قوانین را شرح داده است. شواری کارگری همیشه سعی میکند که از قوانینی که به نفع کارگران میباشد حداکثراستفاده نماید. اگر از کارفرما درخواستی برای بهبود وضع صنفی کارگران داشته باشد اول آن را با آنچه در کتاب نوشته شده تطبیق میکند، اگر با انچه در کتاب نوشته شده تضادی نداشته باشد آنرا بصورت کتبی به رئیس اداره و یا کارخانه و کارگاه اعلام میکند. برای هر مجموعه که 50 نفر کارگر و یا کارمند داشته باشد 5 نفر به عنوان شواری کارگری و یا کارمندی انتخاب میشوند و در صورت رفتن یکی از اعضا یک نفر دیگر باید جایکزین او شود. شوارا هر هفته یک بار جلسه داخلی برگزار میکنند که رئیس شورا و منشی 8 ساعت و بقیه اعضا 4 ساعت از وقت آزاد برای حل مسائل کارگری دارند. اگر کارفرما بعضی از خواسته های را رد نماید ولی از لحاظ قانونی درست باشد . شورا در درجه اول در جلسه ای که هر ماه یک بار بار رئیس اداره برکزار میشود سعی خواهد کرد که مسئله و اختلاف را حل نماید در صورتی که مسئله حل نشود شورا میتواند با شکایت و مراجعه به قاضی، کارفرما را مجبور به قبول خواسته خود نماید. دومین کتاب مدون CAO (Collective Arbeiovereenkomst) یا قرارداد مشترک بین کارفرما و کارگر است که در هلند برای هر شغل به صورت جداگانه چاپ و در دسترس همگان قرار میگیرد. در این کتاب تمام مورد که یک کارگر باید بداند نوشته شده است. بقول شورای کارگری این کتاب انجیل شماره دوم میباشد. کارفرما موظف است که به تعداد هر نفر یک جلد از این کتاب مجانی در اختیار کارگران و کارمندان قرار دهد. در این کتاب کارگران میتوانند برای سئوالات خود از جمله مرخصی، پایه، گروه، بیماری، ایام تعطیل، عیدی . غیره جواب پیدا کنند. سازمان پناهندگی هلند 12 شعبه در سراسر هلند دارد. هر شعبه آن شامل 1 استان است. شورای کارمندی و کارگری آن در هر شعبه 19 عضو دارد. در آینده به خاطر بسته شدن کمپ های پناهندگی واخراج تعدادی از کارمندان به 9 عضو خواهد رسید. برای من که سالها به عنوان سوشیال دمکرات فعالت کرده ام یک چیز جدید بود. ما و خیلی از دوستان چپ و سوسیال دمکرات یک چیز را میدانستیم وآن حمایت از کارگران بود. حمایت ما از کارگران یک سويه بود ما فکر میکردیم که همه چیز حمایت از کارگران است و تا آنجا پیش میرقتیم که برای ما مهم نبود که واحد تجاری و صنعتی ورشکست شود. ما فکر میکردیم که همه چیز باید به نفع کارگر و به ضرر کارفرما باشد. اما من در آموزشها و درعمل در طول این چندین سال به یک تجربه گران بها دست یافتم و ان تجربه این است که یک سازمان کاری، کارخانه، و اداره سالم زمانی برقرار میمانند که کارگر و کارفرما باهم برای سالم بودن آن تلاش نمایند. شواری کارگری باید دو نقش را بازی نمایند. اول در جهت منافع کارکران و کارمندان باشند و در درجه اول احساس نمایند که محیط کار متعلق به آنان میباشد و در جهت سالم ماندن آن تلاش نمایند. اکر اداره و کارخانه نتواند خوب کارش را پیش ببرد ورشکست خواهد شد و کارگران و کارمندان بیکار و در خیابان ویلان میشوند. پس از این نتیجه میکیرم که شورای کارگری باید با مجهز بودن به علم افتصادی در جهت تححق حقوق کارگران و سالم بودن محیط کار و ادمه کار باید تلاش نماید. چپ روی کودکانه نمیتواند به نفع طبقه کارگر و مزدبکیر جامعه باشد. امیدوارم که در آینده شاهد برقرای شوراهای مستقل کارکری و کارمندی در کشورمان ایران باشیم محمدرضا اسکندی هلند 11 اپریل 2004
